Twój ruch. Chodnikami, parkami, deptakami przez Świnoujście

Kolejny tydzień konsultacji społecznych odbywających się pod hasłem „Twój Ruch” dedykujemy kierowcom. Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że nie wyeliminujemy samochodów z naszych ulic. Są nam przecież potrzebne wtedy gdy chcemy zrobić większe zakupy, porozwozić dzieci po przedszkolach i szkołach, czy kiedy czujemy się słabsi lub chorzy.

Ale dzisiaj jeszcze podsumowujemy stan chodników w naszym mieście: Jaki był ten stan, a jaki jest obecnie?

Niewiele na inwestycje

Na początku lat dwutysięcznych stan chodników w Świnoujściu był bardzo zły. Z tego powodu często dochodziło do wypadków szczególnie wśród osób starszych lub z ograniczoną sprawnością ruchową, które to osoby przebywały na leczeniu sanatoryjnym.

Przyczynami takiego stanu były – nieodpowiednia jakość materiałów, z której wykonana była nawierzchnia lub całkowity brak chodników w wielu miejscach. Drugim powodem był brak funduszy na budowę i remonty chodników. Budżet miasta był wówczas niewielki, na inwestycje i utrzymanie dróg wydawano ok. 4 mln. zł, co stanowiło mniej niż 4,0 % budżetu miasta.

W 2003 r. rozpoczął się czas intensywnych działań inwestycyjnych w celu poprawy infrastruktury miejskiej. Przystąpiono wówczas do napraw chodników w dzielnicy uzdrowiskowej i zwrócono uwagę nie tylko na jakość nawierzchni ale także na ich estetyczny wygląd. Efektem prac była równa nawierzchnia deptaka na Promenadzie Historycznej, chodników w całej dzielnicy nadmorskiej,  na ul. Armii Krajowej oraz na ul. Chopina i Piłsudskiego.

Wysoki standard realizacji inwestycji drogowych z udziałem architektów utrzymywano przy kolejnych przedsięwzięciach i stan taki obowiązuje do dzisiaj. W dzielnicy nadmorskiej zastosowane są indywidualnie zaprojektowane jasne płytki o wymiarach 20x20 cm, uzupełniane dla stworzenia atrakcyjnego wzoru drobną kostką kamienną.

Ul. Chopina

Nowy pomysł na chodniki

Ul. Armii Krajowej

W świetle braku na rynku dobrych materiałów na nawierzchnię chodników, podjęto się próby ponownego wykorzystania bardzo trwałych i dużych poniemieckich płyt kamiennych, które licznie występowały na miejskich chodnikach. Były one układane rzędem na styk i wskutek użytkowania były pozapadane tworząc nierówne krawędzie. Często zdarzało się też, że płyty chodnikowe były  połamane przez wjeżdżające na chodniki samochody.

Aby zniwelować nierówności w miejscach styków płyt, układając od nowa nawierzchnię postanowiono porozsuwać je i ułożyć między nimi wąskie wstawki z kostki brukowej. To rozwiązanie pełni swoją funkcję do dzisiaj i było stosowane również np. w Szczecinie. Tam jednak zastosowane mniej dogodną dla pieszych kostkę o większych wymiarach.

Ul. Bohaterów Września

W mieście zrezygnowano natomiast z kostki betonowej brukowej, tzw. polbruku szczególnie w miejscach reprezentacyjnych i licznie użytkowanych. Kostka ta miała wówczas złą jakość i w krótkim czasie potrafiła się kruszyć. Nawet dodatkowe badania laboratoryjne zlecane przez miasto do zbadania dostarczanej od dostawców kostki brukowej nie gwarantowały trwałości tego materiału. Złą jakość potwierdzały doświadczenia wielu innych miast. Kilkuletnie użytkowanie chodników kończyło się zmiana ich w gruzowiska. Kostka rozpadała się na drobne kawałki pod wpływem warunków atmosferycznych. W naszym mieście odbyło się to w małej skali, bo szybko zaczęto weryfikować jakość dostaw i w wielu przypadkach odstępowano od zastosowania tego niepewnego materiału. Kontrole producentów nie były wtedy skutecznie realizowane przez upoważnione instytucje, pomimo zapisów, jakie pojawiły się w prawie budowlanym. Rozwijający się wolny rynek stał się niejednokrotnie samowolny, nieprzestrzegający żadnych zasad jakości.

Dzisiaj problem z kostką betonową można zaobserwować jeszcze na ścieżce rowerowej na ul. 11-Listopada, która sukcesywnie jest naprawiana. Jakość betonowej kostki znacznie się poprawiła, więc bez większych obaw można ją stosować na chodnikach, a nawet drogach.

Deptaki

Historycznie pierwszym typowym deptakiem w Świnoujściu była promenada wzdłuż ul. Żeromskiego. Jeszcze nie tak dawno wyłożona była mało atrakcyjnymi szarymi betonowymi płytkami 50x50 cm. W wyniku konkursu zapisów planu zagospodarowania przestrzennego miasta oraz konkursu architektonicznego, została zmodernizowana i wydłużona Historyczna Promenada oraz wybudowana nowa tzw. Promenada Zdrowia, dla której miejsce wytworzyła cofająca się morska zatoka i tym samym powiększający się ląd. Promenada nadmorska, wybudowana również w kierunku wschodnim do ul. Al. Interferie, tworzy obecnie ciąg o długości ok. 2,7 km (wraz z Promenadą Zdrowia). Planowana jest jej kontynuacja, ale już o bardziej leśnym charakterze w kierunku wschodnim do końca ulicy Uzdrowiskowej.

Promenada historyczna

W mieście w ostatnich latach powstały też dwa inne deptaki: w centrum miasta na ul. Bohaterów Września oraz ul. Monte Cassino, a także (zgodnie z zaleceniami uzdrowiskowymi) na odcinku ul. Słowackiego. Deptaki tworzą uspokojoną strefę ruchu z uprzywilejowanym ruchem pieszych, dając tym samym większy komfort mieszkańcom zamieszkującym licznie przy tych ulicach.

Boh. Września

Parki miejskie

Park Zdrojowy, to największy park miejski. Ten zabytkowy park o powierzchni ponad 60 ha jest jednym z największych parków uzdrowiskowych w Polsce, dodatkowo z bardzo ciekawą historią. Obecnie modernizowany jest  kolejny sektor przy ul. Krzywoustego, który zostanie oddany do użytku na początku września. Park posiada ok. 20 km alei i ścieżek o różnych nawierzchniach. Są wśród nich gruntowe oraz żwirowe utwardzone na poboczach kostką granitową. Jest także asfaltowa aleja dla rolek. Park Zdrojowy to miejsce gdzie można pobiegać i pospacerować w otoczeniu pięknej natury. Ale tak jest dopiero od kilkunastu lat. Jeszcze na początku tego stulecia większa część parku była podtopiona i nie nadawała się do użytkowania. Podtopione drzewa chorowały i przewracały się. Nie było systemu melioracji, która zniszczona została pod koniec wojny. Koniecznym zatem  było zaprojektowanie i utworzenie nowego systemu melioracji, a dopiero potem przystąpienie do jego rewaloryzacji. Obecnie możemy już z niego niemal w pełni korzystać tak, jak to działo się przed wojną. Miasto zmierza także do odtworzenia dwóch kawiarni, które wówczas funkcjonowały. Jest nią altana koncertowa, gdzie mogłyby się odbywać różne wydarzenia.

Park Zdrojowy

Kolejny park w naszym mieście to Park Chopina. W 2013 roku został zmodernizowany. Odbyło to się z poszanowaniem pierwotnego przeznaczenia tego miejsca, tj. cmentarza. Od lat 30-tych ubiegłego stulecia pełni rolę parku miejskiego. W parku tym uporządkowana została zieleń, powstały komfortowe do spacerowania aleje, zlokalizowano w nim budynek z funkcją biura, toalet, ale także pomieszczeniem wystawowym, gdzie dawniej mieścił się klub brydżowy. Cały park został zmodernizowany na podstawie konkursu architektonicznego i wymagał wiele zabiegów aby stał się przyjazny dla mieszkańców, bardziej słoneczny i wyposażony w dobrą infrastrukturę.

Place miejskie

Place miejskie w Świnoujściu to Plac Wolności, Plac Słowiański i Plac Borowskiego. Wszystkie w ciągu ostatnich kilkunastu lat zostały zmodernizowane i tworzą przyjemną atmosferę oraz są ulubionym miejscem spotkań dla mieszkańców.

Plac Wolności był tym placem, który wymagał największych nakładów ze strony miasta. Przed przebudową funkcjonował w zmienionej w stosunku do pierwotnej przedwojennej funkcji. Służył jako rondo dla samochodów. Miasto postanowiło przywrócić mu historyczną funkcję placu miejskiego, szczególnie, że układ zabudowy jednoznacznie taki charakter mu nadaje. Bardzo dokładnie przeanalizowano układ komunikacyjny, który wymagał przeorganizowania. Szeroko omawiane były warianty ograniczenia ruchu między Placami Wolności i Słowiańskim, aby stworzyć uspokojoną strefę pieszą czy też wariant utworzenia deptaku na Wybrzeżu Władysława IV, a ruch kołowy pozostawić w całości na Armii Krajowej. W związku z tym, że była podobna ilość zwolenników obu wariantów, Miasto Świnoujście postanowiło przyjąć wariant pośredni i ograniczyć ruch samochodowy na obu ulicach poprzez utworzenie ich jednokierunkowymi, nie zamykając tym samym żadnej z nich.

Obecny wygląd Palcu Wolności jest wynikiem konkursu architektonicznego. Z uwagi na ciekawe rozwiązania plac został nagrodzony w roku, 2013 i uznany jako najlepsza Modernizacja Roku. Oceny dokonała liczna komisja konkursowa architektów z całej Polski.

Plac zgodnie z przewidywaniami jest miejscem spotkań i wielu wydarzeń. Wokół istnieje wiele kawiarni i restauracji. Szum fontanny koi mieszkańców i turystów,  a strumienie wody w połączeniu z rzeką dają radość dzieciom.

Plac Wolności

Podsumowując, w ciągu ostatnich kilkunastu lat Miasto Świnoujście zrobiło milowy krok w przygotowaniu infrastruktury dla pieszych. Wskutek wcześniejszych wieloletnich zaniedbań w infrastrukturze drogowej ciągle są jeszcze chodniki wymagające napraw, ale problem ten dotyczy traktów mniej uczęszczanych i sukcesywnie będą one tam również realizowane. Piesi mają do dyspozycji szerokie, wygodne chodniki, usytuowane z reguły po obu stronach jezdni, wiele stref z uspokojonym ruchem samochodowym oraz długie aleje parkowe do spacerów.

Czy potrzeba jeszcze więcej takich stref?  Niech mieszkańcy ocenią sami i prześlą opinię w ramach trwających konsultacji na adres: konsultacje@um.swinoujscie.pl lub wrzucą swoją propozycję do niebieskiego pudełka, które znajduje się na parterze budynku Urzędu Miasta Świnoujście.