Twój Ruch. Tym razem o parkowaniu i parkingach w Świnoujściu

Świnoujście, jak każde inne miasto w Polsce - i nie tylko - boryka się ze zwiększającym się ruchem samochodowym.. Jeszcze kilka lat temu wiele placów w mieście stanowiły tereny zielonej rekreacji i placów zabaw. Obecnie każdy skrawek wolnej przestrzeni zagospodarowywany jest na parkingi.

Nic dziwnego, bo przyrost ilości samochodów w mieście jest ogromny. Dziś niemal każda osoba ma możliwość zakupu samochodu, natomiast  mało kto  zastanawia się gdzie ten samochód postawi. Mało kto też sobie  wyobraża obecnie życie bez samochodu, choć jeszcze kilkanaście lat temu korzystanie z autobusu, roweru lub chodzenie pieszo dla wielu było normą. Czy da się żyć bez samochodu?  Niewątpliwie to głównie  kwestia stylu naszego życia. Tak czy inaczej, lubimy komfort, korzystamy ze zdobyczy cywilizacyjnych, ale trzeba też mieć na uwadze obowiązki jakie temu towarzyszą.

 

Liczba samochodów zarejestrowanych w Świnoujściu (2000 – 2021) (bez samochodów będących w leasingu)

Z powyższego wykresu jednoznacznie wynika, że ilość samochodów w naszym mieście wzrasta. Wzrasta też liczba parkingów i miejsc postojowych. Ale czy w wystarczającym tempie? To pytanie zadaje sobie prawie każdy właściciel samochodu. Tym bardziej, że trzeba mieć na uwadze również samochody przyjeżdzające do miasta w związku z prowadzoną  działalnością gospodarczą lub turystycznie.

Spróbujmy sobie odpowiedzieć na pytania:

Jaka jest pojemność naszego miasta, naszych osiedli mieszkaniowych, centrum miasta czy dzielnicy nadmorskiej?

Gdzie chcemy aby samochody bezwzględnie mogły dojechać i zaparkować, jakie i czyje samochody, w jakich porach dnia?

Czy chcemy zatrzymywać samochody przed określonymi strefami miasta, aby życie w tych strefach było bardziej komfortowe dla ich mieszkańców czy też godzimy się na sąsiedztwo z dużą ilością samochodów?

Zapewne ilu mieszkańców tyle różnych poglądów. Na pewno każdy chciałby aby parkingi były wszędzie i można było podjechać samochodem w każde miejsce miasta, do każdych drzwi (bo po to przecież kupiło się samochód) i tam zaparkować nie zdając sobie sprawy, że tworzenie miejsc parkingowych generuje ruch. Tworzenie przyjaznej infrastruktury dla kierowców powoduje, że chętnie z samochodu korzystamy a co za tym idzie natężenie ruchu na ulicach się zwiększa.

Dlatego decyzje o tworzeniu infrastruktury dla samochodów, lokalizacje parkingów ogólnodostępnych nie są łatwe. Trzeba za każdym razem wyważyć skutki decyzji rozbudowy ulic lub lokalizacji parkingów, aby miasto było przyjazne dla wszystkich użytkowników dróg, a nie tylko dla kierowców pojazdów mechanicznych. Wiele istniejących osiedli mieszkaniowych zarówno wielorodzinnych jak i jednorodzinnych o zwartej zabudowie, gdzie obecnie mieszkańcy dodatkowo wynajmują pokoje dla turystów (np. osiedle Posejdon), powstało w ubiegłym stuleciu. W okresie ich powstawania nie było świadomości zapewnienia miejsc postojowych dla właścicieli budynków, a tym bardziej dla odwiedzających ich turystów.

Miasto, widząc problem dynamicznie zwiększającej się liczby pojazdów, wdrożyło politykę parkingową, którą konsekwentnie realizuje od co najmniej 2005 roku.

Miasto posiada odpowiednie zapisy zobowiązujące inwestorów do budowy niezbędnej liczby miejsc postojowych w uchwalonych miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego lub w przypadku ich braku w wydawanych decyzjach o warunkach zabudowy. Z większości planów wynika, że na 1 mieszkanie w budynkach wielorodzinnych należy zapewnić co najmniej 0,8 miejsca postojowego, w przypadku budownictwa jednorodzinnego 2 miejsca. Dzisiaj ten wymóg jest zaniżony co widać po tempie wzrostu ilości samochodów. W czasach przyjmowania powyższych planów większość mieszkańców uważała, że wskaźnik był zawyżony.  

O obowiązku budowy miejsc parkingowych mówią też przepisy prawa budowlanego, tj. § 18. stanowi wprost:

„1. Zagospodarowując działkę budowlaną, należy urządzić, stosownie do jej przeznaczenia i sposobu zabudowy, stanowiska postojowe dla samochodów użytkowników stałych i przebywających okresowo, w tym również stanowiska postojowe dla samochodów, z których korzystają osoby niepełnosprawne.

2. Liczbę stanowisk postojowych i sposób urządzenia parkingów należy dostosować do wymagań ustalonych w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, z uwzględnieniem potrzebnej liczby stanowisk, z których korzystają osoby niepełnosprawne.”

Parkingi zobowiązani są budować wszyscy, którzy tworzą zapotrzebowanie na nie, czyli deweloperzy realizujący budynki mieszkaniowe, inwestorzy obiektów hotelowych, handlowych, usługowych itp. Dotyczy to również wspólnot mieszkaniowych czy spółdzielni. W tym miejscu należy zaznaczyć, że budowa parkingów nie jest zadaniem własnym gminy, co wynika z ustawy o samorządzie gminnym.

W związku z powyższym, w ramach inwestycji prywatnych, tylko od 2016 roku powstało ok. 1,2 tys. miejsc parkingowych.

Są sytuacje, gdy inwestor nie jest w stanie w racjonalny sposób zbudować miejsc parkingowych na własnej działce (zabudowa śródmiejska, małe działki z zabytkowymi obiektami). Miasto zobowiązuje w takich sytuacjach inwestorów do budowy parkingów ogólnodostępnych na terenach gminnych. W ramach umów z inwestorami od roku 2007 powstało około 580 miejsc parkingowych m. in.: przy ul. Sienkiewicza, ul. Rybaki, ul. Jachtowej, Uzdrowiskowej, Placu Słowiańskim.

 

Parking przy ul. Uzdrowiskowej (88 miejsc parkingowych)

Parking przy ul. Rybaki (75 miejsc postojowych)

Ponadto w najbliższym czasie inwestorzy zgodnie z wydanymi pozwoleniami na budowę, utworzą jeszcze ok. 2,6 tys. miejsc parkingowych.

Aktywność w budowie miejsc postojowych wykazują zarządcy nieruchomości we wspólnotach oraz spółdzielni mieszkaniowe dysponujące dużymi terenami. Spółdzielnia Mieszkaniowa „Odra” zagospodarowała tereny pod miejsca postojowe przy budynku Wybrzeże Wł. IV/Chrobrego, Staszica/Kościuszki, wzdłuż Batalionów Chłopskich łącznie na ok. 120 miejsc. Posiada też jeden wybudowany kilkanaście lat temu garażowiec na ok. 60 miejsc. Spółdzielnia Mieszkaniowa „Słowianin”  posiada jeden garażowiec na ok. 140 miejsc i prowadzi wiele działań związanych z tworzeniem miejsc postojowych na osiedlach (brak danych dotyczących ilości).

Niezależnie od działań inwestorów, zobowiązanych do budowy miejsc parkingowych w ramach polityki parkingowej Miasto realizuje w pasach drogowych miejsca postojowe dla samochodów w celu umożliwienia krótkiego postoju lub parkingi w strefach obsługujących zwiększone natężenie ruchu.

W ramach budowy i przebudowy dróg powstało wiele miejsc postojowych w zatokach ulic, m.in.: Grunwaldzkiej, Wybrzeże Władysława IV, Piastowskiej, Plac Kościelny, Gdyńskiej, Roosevelta, Marynarzy, Bydgoskiej, Kościuszki, Markiewicza, Jana Pawła II, Słowackiego, Kołłątaja, Wyszyńskiego, Monte Cassino, Bema, Moniuszki, Chrobrego, Chełmońskiego i Malczewskiego (ok. 650 miejsc postojowych)

Miejsca postojowe przy ul. Monte Cassino (45 miejsc postojowych)

Miejsca postojowe przy Placu Kościelnym (20 miejsc postojowych)


Miejsca postojowe przy ul. Grunwaldzkiej (53 miejsca postojowe)

Miejsca postojowe na ul. Chełmońskiego (78 miejsc postojowych)

Ponadto Miasto zbudowało parkingi z miejscami postojowymi m.in. przy ul. Moniuszki (57 miejsc), przy ul. Legionów – 184 miejsc), przy ul. Steyera (171 miejsc), przy ul. Monte Cassino (47 miejsc), przy Placu Rybaka (24 miejsca).

Łącznie w ostatnich latach powstało ok. 1,7 tys. ogólnodostępnych miejsc parkingowych, nie licząc tych, które zostały utworzone poprzez dopuszczenie parkowania na drogach jednokierunkowych.

Parking przy ul. Legionów (184 miejsca postojowe)

Obecnie w całym mieście jest ponad 5,4 tys. ogólnodostępnych miejsc postojowych. Ponad tysiąc miejsc postojowych znajduje się w dzielnicy nadmorskiej, wzdłuż ulic, w zatokach oraz na parkingach. Najważniejsze znajdują się w następujących lokalizacjach:

- parkingi ogólnodostępne:

• Parking na ulicy Uzdrowiskowej – 88 mp.
• Parking przy ul. Rybaki – 75 mp.,
• Parking przy ul. Warszawskiej – 44 mp.,
• Parking przy ul. Grunwaldzkiej – 71 mp.,
• Parking przy ul. Daszyńskiego – 90 mp.
• Parking przy ul. Monte Cassino – 47 mp.,
• Parking przy ul. Barlickiego – 50 mp.,
• Parking przy ul. Steyera (przy Remondisie) – 171 mp.
• Parking przy ul. 11 Listopada (przy sklepie Dom i Ogród) – 34 mp.,
• Parking ul. Wojska Polskiego/Malczewskiego – 70 mp.,
• Parking przy ul. Jachtowej – 40 mp.

- parkingi płatne:

• Parking przy Alei Interferie – 130 mp.,
• Parking przy Placu Mickiewicza – 85 mp.,
• Parking przy ul. Sienkiewicza – 50 mp,
• Parking przy ul. Matejki (przy Amfiteatrze) – 29 mp.,,
• Parking przy ul. Legionów – 184 mp.,
• Parking przy ul. Bałtyckiej – 55 mp.,
• Parking przy Placu Rybaka – 24 mp.
• Parking przy Piłsudskiego ( hala sportowa) – 45 mp.
• Parking przy Dąbrowskiego (przy przychodni) – 45 mp.

- ostatnia grupa parkingów to parkingi płatne sezonowo:

• Parking przy ul. Bałtycka/Żeromskiego – 184 mp.,
• Parking przy ul. Ku Morzu – 103 mp. (mieszkańcy bezpłatnie),
• Parking przy ul. Moniuszki – 57 mp.,
• Parking przy ul. Żeromskiego (Basen Miejski) – 24 mp.,

Powyższe zestawienie pokazuje, że wybór miejsc ogólnodostępnych w naszym mieście jest całkiem duży.

Nowe miejsca postojowe powstają również dzięki przekształceniu ulic dwukierunkowych na ulicę jedno kierunkowe. Dzięki temu istnieje możliwość wyznaczenia dodatkowych miejsc postojowych. Wprowadzenie ruchu jednokierunkowego na ulicach ma swoje zalety m. in.: uporządkowanie ruchu i utrzymanie jego płynności, uporządkowanie parkowania pojazdów, zwiększenie bezpieczeństwa ruchu drogowego wszystkich jego uczestników oraz eliminuje niebezpieczne wyjazdy. Oczywiście wprowadzenie ruchu jednokierunkowego posiada również swoje wady np.: zwiększenie prędkości pojazdów (kierowca ma świadomość braku ruchu pojazdów z przeciwka), a także wydłużenie drogi dojazdu do posesji.

Należy zaznaczyć, że przed możliwością przekształcenia ulicy dwukierunkowej w ulicę jednokierunkową badane są wszystkie aspekty danej ulicy. Przykładem może być ulica Łużycka, która to na wniosek mieszkańców została przekształcona na ulicę jednokierunkową w kierunku ulicy Grunwaldzkiej. Przed przekształceniem była ulicą dwukierunkową, na której po jednej stronie pomimo zakazu zatrzymywania i postoju  parkowały pojazdy i zawężały ulicę co doprowadzało do niebezpiecznych sytuacji oraz kolizji drogowych. Zarządca drogi po przeanalizowaniu otrzymanych informacji od Komendy Miejskiej Policji w Świnoujściu, natężenia ruchu, sprawdzeniu charakteru usług, które przy danej ulicy są prowadzone przychylił się  do wniosku mieszkańców i przekształcił ulicę Łużycką na ulicę jednokierunkową.

Poniżej przykłady ulic jednokierunkowych:

ul. Ignacego Paderewskiego (48 miejsc postojowych)

ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego (71 miejsc postojowych)

W trakcie realizacji jest parking przy ul. Barlickiego na 125 miejsc oraz niebawem powinna rozpocząć się budowa parkingu przy ul. Bałtyckiej na 98 miejsc. Ten parking miał być wybudowany w 2020 roku, jednak procedury środowiskowe mocno się wydłużyły i Miasto dopiero obecnie jest w trakcie uzyskiwania pozwolenia na budowę

Własne parkingi posiadają nowo budowane budynki mieszkalne, hotele, sanatoria, budynki handlowe czy usługowe. Nie zawsze jednak kierowcy z tych parkingów korzystają. Najczęściej z powodów ekonomicznych – trzeba za takie miejsce zapłacić. Najbardziej widoczny jest ten problem na nowo budowanych osiedlach przez deweloperów, gdzie w części hale garażowe stoją puste. Nabywcy mieszkań niejednokrotnie nie chcą wykupować lub wynajmować miejsc parkingowych z uwagi na wysoki koszt i parkują samochody przed blokiem - na chodnikach, trawnikach itp. To będzie wymagało niewątpliwie wprowadzenia regulacji eliminujących taki proceder. Niestety nie ma ustawowych regulacji przymuszających deweloperów do sprzedaży mieszkań wraz z miejscem postojowym.

Podobna sytuacja ma miejsce w niektórych hotelach, gdzie dodatkowo prowadzone są ogólnodostępne usługi. Parkingi zarezerwowane są tylko dla gości hotelowych, dla kadry pracowniczej natomiast dla gości z zewnątrz miejsca nie są udostępniane mimo takiego wymogu i potrzeby.

Realizowanie opisanej polityki parkingowej zapobiegło istotnym problemom braku miejsc parkingowych w naszym mieście. Problemy te występują niewątpliwie w wybranych miejscach i w okresie szczytu sezonu turystycznego. Choć wprowadzenie strefy płatnego parkowania mocno zweryfikowało ten problem – okazuje się, że bez większego trudu można obecnie czasowo zatrzymać się przy ulicy aby załatwić sprawy w centrum miasta a nawet w dzielnicy nadmorskiej. Wcześniej kierowcy zapełniali ulice samochodami bo były to miejsca bezpłatne i mało kto podejmował starania związane z wprowadzeniem samochodu na własną posesję.

Oczywiście podobnie jak winnych kurortach nadmorskich, nie jest możliwe zapewnienie w sezonie letnim wystarczającej ilości miejsc postojowych dla wszystkich osób przyjeżdżających samochodami. Stąd również przed nami decyzje gdzie i dla kogo ruch samochodowy powinniśmy docelowo ograniczyć a gdzie stworzyć warunki do powstawania wielokondygnacyjnych budynków garażowych.

Miasto posiada w planach lokalizacje pod budynki garażowe w różnych strefach – w centrum, przy osiedlach mieszkaniowych, przy dworcu PKP czy dzielnicy nadmorskiej. Rozważa również lokalizację parkingu buforowego na obrzeżach miasta. Współpracę w tym zakresie zgłosił zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej „Słowianin”, dysponujący gruntami przy ul. Karsiborskiej i Miasto wyraziło zainteresowanie taką propozycją oraz prowadzeniem dalszych rozmów.

Ponieważ są to inwestycje bardzo kosztowne, a mogące przynosić dochody, działki pod te parkingi są oferowane przez Miasto inwestorom prywatnym w formie sprzedaży lub dzierżawy (jak wcześniej wspomniano, nie jest to zadanie własne gminy). Obecnie w taki sposób realizowany jest parking kubaturowy przez prywatnego inwestora w kwartale ulic Dąbrowskiego, Bema, Piastowskiej i Piłsudskiego. Trwająca jednak od 2020 roku epidemia wydłużyła czas realizacji wspomnianego parkingu. Nowy deklarowany przez inwestora termin ukończenia parkingu IV kwartał 2022 roku.

Na powyższej mapie pokazane są planowane lokalizacje parkingów kubaturowych, zgodne z planem zagospodarowania lub uzyskanymi warunkami zabudowy.

Przykładowe wizualizacje planowanych parkingów kubaturowych na terenie Świnoujścia zaprezentowano poniżej. Jedna z lokalizacji parkingu przewidziana jest przy ulicy Rybaki na ok. 320 miejsc postojowych.

Koncepcja Biura „UrbanPRO Wojciech Kozłowski”

Parking przy ul. Kołłątaja (obok Zielonego Rynku) na ok. 320 miejsc postojowych

Koncepcja Biura „UrbanPRO Wojciech Kozłowski”

Parking przy ul. Barlickiego - 108 miejsc postojowych

 
Koncepcje wykonało Biuro projektów „COMPONO” sp. z o.o.

Parking przy ul. Uzdrowiskowej -  300 – 350 miejsc postojowych
 
Koncepcja Biura ABC, Świnoujście

Parking w kwartale między ulicami: Piłsudskiego, Hołdu Pruskiego, Wyszyńskiego, Piastowskiej w Świnoujściu -  ok. 100 - 180 mp

Dzięki wybudowaniu parkingów kubaturowych zwiększy się w przyszłości ilość miejsc postojowych, odpowiednio do rosnącego zapotrzebowania.

 Czy budowa budynków parkingowych jest ekonomicznie opłacalna?

Miasto w roku 2015 przeprowadziło analizę kosztów budowy parkingów kubaturowych dla dwóch lokalizacji przy ul. Dąbrowskiego oraz przy ul. Uzdrowiskowej oraz ich ekonomicznej opłacalności. W ramach przeprowadzonej analizy przewidziano wówczas wartość inwestycji realizowanych w formie tradycyjnej:

• Lokalizacja przy ul. Dąbrowskiego (założono 150 mp.) – koszt budowy ponad 8,6 mln zł.,
• Lokalizacja przy ul. Uzdrowiskowej (założono 300 mp.) – koszt budowy ok. 15,8 mln zł.

Niestety, wynik ekonomiczny okazał się na tyle niekorzystny, że Miasto byłoby zmuszone dopłacać znaczne kwoty do utrzymania tych garażowców, nawet ok. 0,5 mln zł rocznie do jednego parkingu. Biorąc pod uwagę dzisiejszy wzrost cen surowców koszt budowy będzie większy. Od kilku lat bez powodzenia szukamy inwestorów prywatnych. Dlaczego? Prawdopodobnie inwestorzy prywatni mają zapewniony portfel przedsięwzięć na najbliższy okres, stąd nie są zainteresowani tego typu inwestycją, która ma wydłużoną stopę zwrotu zysku w stosunku do innych inwestycji mieszkaniowych czy hotelowych. Jest to też ryzykowana inwestycja co do obłożenia miejsc, szczególnie w skali całego roku. Jest szansa, że ta sytuacja się zmieni. Widoczne jest coraz  większe zainteresowanie potencjalnych inwestorów dzierżawą lub zakupem gruntów pod tego typu inwestycje. Udało się wyłonić takich inwestorów dla parkingów przy ul. Dąbrowskiego oraz ul. Uzdrowiskowej.

Obecnie trwają procedury przetargowe na oddanie w dzierżawę niezabudowanych nieruchomości gruntowych stanowiących własność gminy Miasto Świnoujście z przeznaczeniem na realizację parkingów wielopoziomowych wraz z niezbędną infrastrukturą towarzyszącą, a następnie zarządzanie obiektem, położonych przy ul. Kołłątaja oraz przy ul. Piastowskiej.

Dlaczego nie ma parkingu wielopoziomowego w dzielnicy Nadmorskiej?

Ponieważ występują tam duże ograniczenia narzucone przez organy środowiskowe oraz sprzeciw społeczny dotyczący wycinki drzew. Plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje lokalizację dwóch parkingów wielopoziomowych w rejonie ulic: Zdrojowej i Uzdrowiskowej. Obie działki są mocno zalesione. Ponadto parking przy ul. Zdrojowej wymaga budowy drogi dojazdowej, tj. projektowanej obecnie ulicy Nowojachtowej. Obecna ulica Chrobrego nie ma odpowiedniej przepustowości i przebiega przez sam środek zabytkowego Parku Zdrojowego. Biorąc powyższe pod uwagę ruch samochodowy przez ulicę Chrobrego należy ograniczyć a nie powiększać.

Należy też podjąć decyzję, czy w ogóle do dzielnicy nadmorskiej kierować samochody? Może trzeba ruch turystyczny zatrzymać na obrzeżach miasta, a stamtąd dowozić turystów do hoteli autobusami lub innymi zorganizowanymi środkami transportu wzorem innych podobnie turystycznych miast? Takie rozwiązanie ma niewątpliwie wiele zalet, ogranicza do minimum ruch samochodowy w uzdrowiskowej dzielnicy nadmorskiej i w ogóle w mieście, wypełnia zalecenia zachowania statusu strefy uzdrowiskowej. Ma też zagrożenia – rozwiązanie powinno być uzgodnione z przedsiębiorcami prowadzącymi tam działalność, obawiającymi się o utratę klientów oraz generowanie kosztu związanego z ich dowożeniem.

Opinie od Państwa w zakresie wyżej poruszonej problematyki pomogą naszemu samorządowi zdecydować o wyborze koncepcji transportu, komunikacji i ruchu w Świnoujściu. To poważne przedsięwzięcia, dlatego warto podzielić się swoim poglądami na ten temat i  wyrazić swoją opinię.

W najbliższym czasie musimy wspólnie podjąć decyzję kierunkową, wynikającą z koncepcji zarządzania ruchem w mieście, gdzie przedstawione zostały trzy scenariusze: nie ingerujemy w ruch samochodowy, ingerujemy częściowo, wprowadzając ograniczenia dla samochodów (wariant zrównoważony) czy też ingerujemy bardziej zdecydowanie, tworząc jak najwięcej stref wyłączonych z ruchu samochodowego. Dopiero potem będą realizowane szczegółowe rozwiązania, w tym w zakresie lokalizacji parkingów.

Do ostatniego dnia września działa specjalna skrzynka mailowa: konsultacje@um.swinoujscie.pl, gdzie nadal mogą Państwo zgłaszać swoje uwagi, komentarze, pomysły i propozycje rozwiązań. Dodatkowo  swoje opinie mogą Państwo wrzucać do niebieskiego pudełka z napisem Konsultacje społeczne, które znajduje się na parterze budynku Urzędu Miasta Świnoujście przy ulicy Wojska Polskiego 1/5.