Święto Sołtysa w Świnoujściu

Zajmują najniższy szczebel w hierarchii samorządowej, ale dzięki temu są chyba najbliższej ludzi i na co dzień starają się rozwiązywać ich problemy. Sołtysi, bo o nich mowa, mają w dniu 11 marca swoje święto.

 

Miasto Świnoujście również posiada jedno sołectwo. Znajduje się ono na najbardziej chyba malowniczej wyspie Karsibór.

Urząd Sołtysa sprawuje tu, od kwietnia 2009 roku, Pani  Teresa Janssen. Pani Sołtys urodziła się w Gorzowie Wielkopolskim, ale od wielu lat mieszka w Świnoujściu. Kiedyś pracowała w Granicznej Placówce Kontrolnej, potem w Hotelu Albatros, prowadziła pole namiotowe i jak sama mówi, zwiedziła trochę świata. W Karsiborze mieszka  13 lat. 

 

Z okazji Dnia Sołtysa, w dniu 11 marca br.,o godzinie 17.00, odbędzie się zebranie sołeckie,połączone z wieloma atrakcjami.

 

Funkcja sołtysa, o której mowa, ma wielowiekową tradycję.

Sołtys (niem. Schultheiß od śrdw. łac. scultetus) to w średniowieczu osoba postawiona przez feudalnego pana na czele wsi lokowanej na prawie niemieckim. Warianty scholtis, szoltyz, sołtys w średniowiecznym systemie prawnym to także wiejski sędzia (Dorfschulze) oraz zasadźca (osadnik). Sołtysem mógł być szlachcic, mieszczanin lub chłop. 

Do praw sołtysa należało:

•    zbieranie czynszu

•    przewodniczenie ławie wiejskiej

•   otrzymywał kilka łanów ziemi, na których mógł osadzać chłopów; powstawały folwarki sołtysie

•    parytcypował w dochodach feudała (1/6 czynszów i 1/3 kar sądowych)

•    prawo posiadania jatek, młyna itp.

Z drugiej strony miał obowiązek konnej służby wojskowej.

Pozycja społeczna i ekonomiczna sołtysów była stosunkowo mocna, mogli oni nawet konkurować ze średnio zamożną szlachtą. Z tego względu szlachta wymogła na Jagielle Statut warcki (1423), na mocy którego mogła wykupywać sołectwa. Z biegiem czasu od wieku XV do XVII sołtysi stali się nadzorcami pańszczyźnianymi i pomocnikami właścicieli wsi.

W Polsce rozbiorowej i w okresie międzywojennym sołtys stał na czele najniższej jednostki podziału administracyjnego - gromady.

W latach 1954-1972 sołtys był pośrednikiem między mieszkańcami wsi a gromadzką radą narodową, po 1973 między mieszkańcami a gminną radą narodową oraz naczelnikiem gminy.

Od 1990 roku sołtys jest organem wykonawczym jednostki pomocniczej gminy . Organem uchwałodawczym jest zebranie mieszkańców sołectwa, które też w bezpośrednich wyborach wybiera sołtysa i radę sołecką wspierającą sołtysa. Szczegółowe regulacje dotyczące granic  uprawnień sołtysa  regulowane są w statucie sołectwa uchwalanym przez radę gminy.