O tunel, przebieg budowy i finansowanie

Pytanie: Uprzejmie proszę o informację na temat budowy tunelu pod rzeką Świną.

1. Przebieg budowy - "Wyspiarka" zakończyła wiercenie tunelu. Jakie są przewidziane najbliższe prace?

2. Koszt inwestycji to 912 mln zł, a dofinansowanie 775 mln zł. Z jakiego dokładnie źródła (programu) jest wspomniane dofinansowanie? Z jakich źródeł pochodzą pozostałe środki (dochody własne miasta, pożyczka, inne?)
3. Jak długo trwał proces starań samorządu jeżeli chodzi o budowę tunelu?

4. Jaki jest średnioroczny ruch samochodów na promach (miejski i Karsibórz)? Czy tunel zwiększy natężenie ruchu?

4. Jak budowa tunelu wpłynie na życie mieszkańców miasta (prośba komentarz prezydenta), a także na potencjalne inwestycje?

5. Jaki jest podział ról/prac pomiędzy inwestorem głównym (miasto), a inwestorem zastępczym (GDDKiA, Oddział w Szczecinie).

6. Jaka jest rola w projekcie Ministerstwa Gospodarki Morskiej (wcześniej), a obecnie Ministerstwa Infrastruktury?

7. Kto miał największy wpływ na uruchomienie jego budowy oraz na pozyskanie finansowania? (prośba komentarz prezydenta).

Redakcja: Rzeczpospolita

Odpowiedź:

1. Przebieg budowy - "Wyspiarka" zakończyła wiercenie tunelu. Jakie są przewidziane najbliższe prace?

Lada dzień rozpocznie się demontaż maszyny TBM Wyspiarka, która wydrążyła tunel. Aktualnie (stan na dziś 24.09) dobiega końca wypompowywanie wody z komory odbiorczej, w której znajduje się TBM Wyspiarka. Po wypompowaniu wody rozpocznie się demontaż Wyspiarki na części, który potrwa dwa do trzech miesięcy. Nie oznacza to jednak, że w tym czasie prace w tunelu będą wstrzymane. W dalszym ciągu będę trwały roboty związane z konstrukcjami wsporczymi oraz przygotowaniami do wykonania wyjść ewakuacyjnych. Właśnie budowa wyjść ewakuacyjnych, a w szczególności wzmocnienie gruntu w technologii mrożenia, będzie stanowiło teraz największe wyzwanie.

2. Koszt inwestycji to 912 mln zł, a dofinansowanie 775 mln zł. Z jakiego dokładnie źródła (programu) jest wspomniane dofinansowanie? Z jakich źródeł pochodzą pozostałe środki (dochody własne miasta, pożyczka, inne?)

Tunel w Świnoujściu będzie najdłuższą przeprawą podwodną w Polsce – będzie miał 1484 metry drążone, a z odcinkami wykonanymi metodami stropowymi osiągnie długość 1780 metrów. Prace zakończą się w trzecim kwartale 2022 roku. Potem przeprowadzone będą jeszcze odbiory konieczne do dopuszczenia tunelu do ruchu. Koszt inwestycji to ponad 900 milionów złotych, z czego prawie 775,7 milionów to dofinansowanie z Unii Europejskiej (85 procent). Zadanie realizowane jest w ramach Projektu pn. „Usprawnienie połączenia komunikacyjnego pomiędzy wyspami Uznam i Woli w Świnoujściu – budowa tunelu pod Świną”, Działanie 4.2 – Zwiększenie dostępności transportowej ośrodków miejskich leżących poza siecią drogową TEN-T i odciążenie miasta od nadmiernego ruchu drogowego, Oś Priorytetowa IV – Infrastruktura drogowa dla miast, Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. Resztę inwestor, Gmina Miasto Świnoujście, dokłada z własnego budżetu. Pieniądze pochodzą z dochodów własnych gminy, bez wątpienia wsparciem są środki jakie Miasto otrzymuje z podatku pochodzącego z Terminalu LNG, który wybudowano na gruntach gminnych. Więcej informacji jest dostępnych na stronie www.tunel-swinoujscie.pl

3. Jak długo trwał proces starań samorządu jeżeli chodzi o budowę tunelu?

O potrzebie budowy stałej przeprawy łączącej wyspy Uznam i Wolin mówi się w Świnoujściu "od zawsze". Jednak historyczny konkret - w kontekście planów budowy tunelu - pojawia się w styczniu 2007 roku, kiedy Prezydent Janusz Żmurkiewicz zwrócił się do ministra transportu o spotkanie w sprawie pieniędzy, które zostały zapisane w rezerwie celowej budżetu państwa z przeznaczeniem na studium wykonalności stałego połączenia pomiędzy wyspami. Miesiąc później budowa została wpisana i zaakceptowana przez Radę Ministrów do wykazu projektów dla Programu Operacyjnego "Infrastruktura i Środowisko na lata 2007-2013". W sierpniu 2007 roku podpisano porozumienie z Ministrem Transportu, GDDKiA w sprawie inwestycji. W roku 2010 wydana została decyzja o warunkach środowiskowych dla budowy stałego połączenia. W 2015 roku odebrany został program funkcjonalno-użytkowy od firmy Technital: tunel jednorurowy drążony o średnicy zewnętrznej (w przekroju poprzecznym) 13,46 m.. Całkowita długość (wraz z drogami dojazdowymi) około 3,2 km. W roku 2016 złożony został wniosek o dofinansowanie projektu, ogłoszono także przetarg na projekt i budowę. Umowę na budowę tunelu podpisano 17 września 2018 roku. Czas trwania inwestycji 4 lata.

4. Jaki jest średnioroczny ruch samochodów na promach (miejski i Karsibórz)? Czy tunel zwiększy natężenie ruchu?

Mamy świadomość, że w związku z otwarciem tunelu w Świnoujściu może pojawić się więcej aut. Stała przeprawa skróci drogę z Niemiec na Pomorze Gdańskie. Nawigacja może więc kierować auta przez Świnoujście, a nie przejscie w Kołbaskowie. Na pewno pojawi się więcej turystów jednodniowych, gdyż zwiększy się dostępność miasta. Część osób przywiedzie ciekawość. Mamy w planach budowę parkingów buforowych, ograniczanie dojazdu do dzielnicy nadmorskiej, budujemy obwodnicę w mieście, która odciąży centrum od ruchu samochodowego prowadzącego z tunelu, więc od kilku lat systematycznie przygotowujemy się do otwarcia tunelu również od strony komunikacyjnej.

5. Jak budowa tunelu wpłynie na życie mieszkańców miasta (prośba komentarz prezydenta), a także na potencjalne inwestycje?

Otwarcie tunelu będzie miało ogromny wpływ na życie mieszkańców, możliwość przemieszczania się pomiędzy wyspami, skomunikowania ich - również dzięki komunikacji miejskiej, swobody prowadzenia działalności gospodarczej. Przede wszystkim zakończy to, z czym boryka się już kilka pokoleń mieszkańców, czyli ogromne kolejki na prom. Ja przyjechałem do Świnoujścia na początku lat siedemdziesiątych, czyli korzystam z promów już niemal pięćdziesiąt lat. Pół wieku! Trudno mi przeliczyć, ile to jest godzin stania w kolejkach. A przecież wielu mieszkańców korzysta z promów jeszcze dłużej. Turyści, choć zżymają się na konieczność stania w kolejce na prom, traktują to jako swoistą atrakcję przed przyjazdem do Świnoujścia, ale perspektywa mieszkańców jest zupełnie inna i teraz, u schyłku przyszłego roku przejazd - zamiast godzinę, będzie trwał kilkanaście minut. Natomiast w kwestii przyszłych inwestycji, to mam szczere przekonanie, że dostępność komunikacyjna sprawi iż więcej firm będzie zainteresowana wykonywaniem prac na wyspie Uznam, zwiększy się konkurencyjność, co będzie miało wpływ na cenę usługi. Taka rzeczywistość również może nas czekać, choć warto przy okazji wspomnieć, że liczba dużych inwestycji na wyspie Uznam ma się ku końcowi. To, co miało zostać wybudowane, już powstało.

6. Jaki jest podział ról/prac pomiędzy inwestorem głównym (miasto), a inwestorem zastępczym (GDDKiA, Oddział w Szczecinie).

W załączniku przesyłam umowę, która reguluje podział ról/prac.

7. Jaka jest rola w projekcie Ministerstwa Gospodarki Morskiej (wcześniej), a obecnie Ministerstwa Infrastruktury?

Ministerstwo Infrastruktury jest instytucją nadzorującą Centrum Unijnych Projektów Transportowych, które wspiera beneficjentów w przygotowaniu i realizacji inwestycji finansowanych z Funduszy Europejskich (Wieloletnie Ramy Finansowe 2007-2013 oraz 2014-2020) oraz instrumentu finansowego Unii Europejskiej „Łącząc Europę” (CEF). Centrum nadzoruje racjonalne i efektywne wykorzystanie do 2023 roku wszystkich środków UE przeznaczonych na dofinansowanie projektów transportowych.

8. Kto miał największy wpływ na uruchomienie jego budowy oraz na pozyskanie finansowania? (prośba komentarz prezydenta).

Tak ogromne przedsięwzięcie jak budowa tunelu pod Świną nie może być efektem pracy czy starań tylko jednej osoby. Na powodzenie tej inwestycji ma wpływ długoletnia współpraca świnoujskiego samorządu z władzami krajowymi, samorządem województwa. Natomiast, o czym mówiłem podczas uroczystości związanej z początkiem drążenia tunelu, w marcu, ojcem chrzestnym tej inwestycji jest pan Joachim Brudziński. Bez jego zaangażowania trudno byłoby rozpocząć proces inwestycyjny.