Trudności rozwojowe dzieci a alkohol w ciąży, czyli kilka słów o FAS

Kiedy kobieta pije alkohol w ciąży, jej dziecko może zapłacić za to wysoką cenę. Oczywiście nie zawsze alkohol uszkadza płód, ale dzieje się tak w wypadku co trzeciej ciąży. Pytanie: czy warto ryzykować?

Zachodniopomorska Fundacja Pomocy Rodzinie „Tęcza Serc” prowadzi w Szczecinie Specjalistyczną Poradnię FAS, dla dzieci z Płodowym Zespołem Alkoholowym. Fundacja powstała w 2007 r., a jej trzon stanowią osoby związane z rodzicielstwem zastępczym, czy to jako opiekunowie zastępczy, rodzice adopcyjni czy z racji wykonywanego zawodu.

Jeszcze przed powstaniem Fundacji spotykaliśmy się w grupach wsparcia i rozmawialiśmy o naszych dzieciach, przyjętych do rodzin. Dzieci te miały specyficzne trudności w codziennym funkcjonowaniu. Badania psychologiczno-pedagogiczne i wystawiane zalecenia do pracy z naszymi  dziećmi „nie pasowały” do ich życia, po prostu nie były skuteczne. Rodzice mieli ciągłe poczucie porażki, a u dzieci trudności w zachowaniu pogłębiały się.

Gdy próbowaliśmy dojść do źródeł ich trudności rozwojowych okazało się, że przyczyną jest alkohol spożywany przez ich mamy w ciąży.

Tak zaczęła się nasza  „przygoda” z tematem zespołu FAS.

FAS (Fetal Alcohol Syndrome) jest zaburzeniem dotyczącym rozwijającego się płodu, będącym skutkiem narażenia go na działanie alkoholu. Jest to zespół wad wrodzonych dotyczących rozwoju i wyglądu oraz wad układu nerwowego, głównie mózgu. Na całe szczęście  większość dzieci, których rozwój został uszkodzony na skutek ekspozycji na alkohol w  okresie prenatalnym, nie posiada pełnoobjawowego Zespołu FAS. Dzieci z FAS stanowią około dziesięć procent z grupy wszystkich dzieci po prenatalnej ekspozycji na alkohol.  Pozostałe przejawiają różne zaburzenia rozwojowe, zebrane pod ogólną nazwą - „parasolem” FASD (Fetal Alcohol  Spectrum Disorder), czyli Spektrum Poalkoholowych Wrodzonych Zaburzeń Rozwojowych.

Od początku działalności Fundacji staramy się propagować i zgłębiać wiedzę na temat FAS/FASD. Rozpoczęliśmy od współpracy z PARPA (Państwową Agencją Rozwiazywania Problemów Alkoholowych), uzyskując wyróżnienie za naszą działalność. Organizujemy szkolenia, warsztaty i konferencje, a od 2009 r. prowadzimy indywidualną pracę diagnostyczną i terapeutyczną z dziećmi i ich opiekunami/rodzicami.

Największa  grupa dzieci z zaburzeniami FASD wychowywana jest w rodzinach zastępczych i adopcyjnych.  Jednak część naszych podopiecznych pochodzi z rodzin biologicznych, bardzo dobrze funkcjonujących, w których alkohol nie był nadużywany.

Wiemy, że alkohol uszkadza płód bardziej niż narkotyk. Cząsteczki alkoholu z łatwością przenikają przez łożysko i po około 40 minutach jego stężenie u płodu jest zbliżone do stężenia alkoholu we krwi matki. Nawet niewielka ilość alkoholu może spowodować uszkodzenia w rozwoju dziecka.

Jeśli jesteś mamą i martwisz się o swoje dziecko, a jednocześnie zdarzyło Ci się wypić nawet niewielką ilość alkoholu w ciąży lub pijąc alkohol jeszcze nie wiedziałaś, że spodziewasz się dziecka,

odpowiedz na poniższe pytania.

Jeśli wychowujesz dziecko w rodzinie zastępczej lub adopcyjnej i podejrzewasz, że jego mama biologiczna spożywała alkohol w ciąży, odpowiedz na poniższe pytania.

Być może czekamy właśnie na Was?

· Czy niepokoi Cię coś w rozwoju i zachowaniu Twojego dziecka?

· Czy widzisz, że Twoje dziecko jest „inne” od rówieśników?

· Czy jest mniejsze, drobniejsze od dzieci w jego wieku?

· Czy jakieś umiejętności dziecka pojawiły się później niż u rówieśników?

· Czy ma słabszą pamięć lub nie radzi sobie z nauką?

Jeśli odpowiedzi na niektóre pytania są twierdzące, wato zasięgnąć porady specjalistów.

Od 2015 roku współpracujemy z Gminą Miasto Świnoujście. W Szczecinie prowadzimy przez cały rok Specjalistyczną Poradnię FAS, gdzie przyjeżdżają rodziny z całego województwa.

Dla Państwa będziemy dostępni również w Świnoujściu. W dniu 29 października 2022 roku (sobota) w godz. 10.00-18.00 będziemy pełnili dyżur w Punkcie Konsultacyjnym w Świnoujściu przy ul. Armii Krajowej 11/1 (siedziba Fundacji Motywacja i Działanie). Wszystkich zainteresowanych zapraszamy, na bezpłatne konsultacje, na które można umawiać się pod numerem telefonu 508 170 803 lub wysyłając email: sekretariat@teczaserc.pl

Więcej informacji na naszej stronie internetowej: www.teczaserc.pl


Opracowała: Katarzyna Gołębiowska

Prezes Zachodniopomorskiej Fundacji Pomocy Rodzinie „Tęcza Serc”

Zadanie finansowane ze środków Gminy Miasto Świnoujście