Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej Szczecińskiego Obszaru Metropolitalnego. Konsultacje społeczne – notatka ze spotkania
Konsultacje społeczne 6 lutego były prowadzone w formie spotkania offline w sali wystawowej (Galeria) Miejskiego Domu Kultury przy ulicy Wojska Polskiego 1 w Świnoujściu. Wydarzenie to kierowane było zarówno do interesariuszy instytucjonalnych, jak i mieszkańców. Warsztat prowadzony był przez dwóch prezenterów/moderatorów.
W pierwszej części spotkania przedstawiono prezentację, z której uczestnicy dowiedzieli się o celach projektu, jego zasięgu terytorialnym i merytorycznym, harmonogramie, mechanice i spodziewanych efektach. Poinformowano również o podjętych już pracach badawczo-analitycznych. Przekazano informację o
8 kluczowych obszarach strategicznych prac, których wybór nastąpił w czasie wcześniejszych konsultacji z instytucjami samorządowymi relewantnego obszaru, stanowiących matrycę strukturyzującą prace nad Planem i jego przyszłe rekomendacje, w tym zalecane działania.
Następnie, w drugiej części spotkania, dyskusja toczyła się wokół wspomnianych kwestii strategicznych. Kierując się głosami uczestników, a także e wobec frekwencji nie wykluczającej pracy na forum, nie zdecydowano się na podział na grupy robocze. Omówiono wybrane kwestie i zgłaszano postulaty w odniesieniu do wszystkich obszarów strategicznych, wskazując ponadto kwestie, które w nich się nie mieszczą lub ich znaczenie pozostaje niedoszacowane.
Dyskusja prowadzona podczas konsultacji była nagrywana. W konsultacjach społecznych uczestniczyło 2 ekspertów i 10 mieszkańców (w tym jeden pełniący również funkcję radnego) i 2 prezenterów/moderatorów. Łączna liczba uczestników wydarzenia wyniosła 14.
OMAWIANE KWESTIE WG OBSZARÓW STRATEGICZNYCH:
(1) Planowanie przestrzenne zorientowane na transport
· Wskazano na wyraźne przekroczenie granicy wydolności miasta i jego infrastruktury wskutek przeinwestowania w turystykę – „ani jednego hotelu więcej, bo zabraknie nam wody”
· Przeinwestowanie zagraża zieleni i obszarom chronionym; jako przykład podano niezgodne z prawem o szczególnym statusie terenów uzdrowiskowych ulokowanie stacji benzynowej Shell poniżej 500 m od granicy strefy A
· Otwarcie tunelu, intensyfikujące napływ turystów oraz dodatkowo zwiększające ruch pomiędzy Greifswaldem a Kołobrzegiem, może unaocznić skalę przeinwestowania – miastu grozi paraliż i „rozjechanie”
· Dużą część rozważań należących do tego kręgu tematycznego poświęcono roli turystyki i generowanych przez nią potrzeb mobilnościach; kilkukrotnie podkreślano pomijanie w matrycy strategicznej prac nad SUMP kwestie planowania rozwoju w kontekście wyzwań, jakim podlegają rejony turystyczne czy/i uzdrowiska
· SKM ma szansę na likwidację białych plan na mapie dostępności transportu, ale koniecznym warunkiem jest inwestycja w infrastrukturę P+R, B+R i dostęp do systemu roweru miejskiego w punktach przesiadkowych
· Pożądana rozbudowa SKM do Świnoujścia – dociążyłoby to miasto obecnie zakorkowane i zastawione autami
· Po ew. wydłużeniu SKM konieczne dodanie lokalnego transportu wahadłowego miedzy stacją Świnoujście a dzielnica nadmorską oraz satelickimi ośrodkami nieskomunikowanymi z koleją
· Bardzo dużo emocji wzbudziła kwestia wjazdu mieszkańców Ahlbecku, Heringsdorfu etc. do Świnoujścia; aspekty parkingowo-ekologiczne zostaną przywołane w odpowiednich punktach, tu stwierdzono brak infrastruktury parkingowej po polskiej stronie i brak miejsca na jej zaplanowanie; jedynym rozwiązaniem pozostaje wykorzystanie infrastruktury niemieckiej (parking na 470 aut) i współpraca z samorządami w obszarze planowania wspólnego transportu przez granicę – i jego finansowania. Największy sens miałby pojazd szynowy, jak obecnie, kursujący jednak częściej niż co pół godziny, co najważniejsze - BEZPŁATNY i ew. „przedłużany” dalej o również bezpłatny autobus do centrum i nad morze
· Postulowano powrót do idei połączenia drogowego i kolejowego przez Zalew Szczeciński – w linii prostej ze Świnoujścia do Nowego Warpna jest 8 km! Droga taka mogłaby się wpinać w zachodnią obwodnicę Szczecina na wysokości Polic (vide ulotka stanowiąca załącznik nr 2)
(2) Obniżenie emisyjności transportu samochodowego
· Pytano o perspektywy żeglugi jako środka transportu zdecydowanie mniej obciążającego dla środowiska – sugerowano pogłębienie/poprawienie parametrów żeglowności szklaku wodnego ze Świnoujścia do Szczecina
· Zastanawiano się nad sensem i możliwością reaktywowania połączenia wodolotowego ze Szczecinem, z wykorzystaniem proekologicznych jednostek napędzanych wodorem (dobra praktyka z Danii)
· Również w kontekście troski klimatycznej, choć nie tylko, postulowano rozważenie ustanowienia przeprawy promowej ze Świnoujścia do Nowego Warpna lub/i Polic – co skróciłoby drogę/czas dojazdu/obciążenie środowiskowe podróży do Szczecina, stanowiąc swego rodzaju „protezę” (wspomnianej w punkcie powyżej) dawno rozważanej linii kolejowej i drogowej przez Zalew; tym bardziej że po 26 maja (otwarcie tunelu Uznam/Wolin) część promów będzie mogła zostać wykorzystana w innych przeprawach
· Postulowano (ale i częściowe dezawuowano ten pomysł) wprowadzenie ograniczeń we wjeździe do centrum z motywacją proklimatyczną
· Nieco obok głównego przedmiotu konsultacji – zgłoszono postulat „zielonych dachów” na budynkach użyteczności publicznej, urządzania łąk miejskich, ale i „zielonych przystanków”, torowisk; pojawił się pomysł dopłat dla osób dojeżdżających do pracy rowerem
(3) Ruch niezmotoryzowany – pieszy i rowerowy
· Powstaje zbyt mało nowych ścieżek rowerowych, brak systemowości w ich planowaniu i budowie, brak standardu
· Zbyt mało sprzyjających rowerzystom zmian organizacji ruchu (np. drogi jednokierunkowe plus kontrapas)
· Brak infrastruktury punktowej dla rowerzystów (B+R, zadaszone lub chociaż monitorowane parkingi dla rowerów, boksy etc.)
· Brak systemu roweru miejskiego i inteligentnego systemu zarządzania w duchu smart city na wzór rozwiązań berlińskich (i szerzej – niemieckich); podlegający jednemu standardowi, dostępny z poziomu aplikacji rower miejski powinien obejmować nie tylko Świnoujście, ale i inne miejscowości SOM, w tym nadmorskie, w perspektywie – także spoza SOM (Międzyzdroje) i niemieckie
(4) Metropolitalny transport publiczny – poprawa dostępności
· SKM powinna się stać osią komunikacji metropolitalnej, ale powinna zostać rozbudowywana nad morze
· Generalnie SKM i kolej powinny być fundamentem transportu towarowego do/z portu oraz pasażerskiego w SOM
(5) Indywidualny transport samochodowy – polityka parkingowa
· Dyskusje w tym obszarze wywołały sporo emocji. W realiach świnoujskich 2 największe problemy obszaru polityki parkingowej to brak miejsc, który stanie się gigantycznym problemem po otwarciu tunelu (wiele inwestycji pozbawionych infrastruktury parkingowej), a także napływ gości z Niemiec, którzy rzadko korzystają z wielkiego parkingu po drugiej stronie granicy, ale wjeżdżają samochodami na polską stronę, parkują gdzie się da – i dodatkowo nie płacą za parkowanie (60 000 niezwindykowanych mandatów)
· Poszukiwano dobrych rozwiązań wobec tego problemu, którego nie da się jednak uniknąć bez zmian i inwestycji w infrastrukturę i transport zbiorowy od granicy, optymalnie – jeszcze z Niemiec, najlepiej bezpłatny; to pole do współpracy dla 2 samorządów i podmiotów prywatnych (np. operator kolejowy Usedomer Bäderbahn)
· Rozważano różne strategie zniechęcania wobec wjazdu turystów do centrum – od zakazów, poprzez systemy barier fizycznych i utrudnień organizacyjnych (spowolnienia ruchu) aż po finansowe (drastycznie wysokie „myto”, maksymalnie – w granicach prawa – wysokie i windykowalne opłaty za parkowanie; choć raczej nieuchronność kary jako czynnik dyscyplinujący
· Podkreślono, ze ustawowa regulacja o bezpłatnym parkowaniu w dni wolne od pracy staje się w warunkach uzdrowisk i rejonów o szczególnym potencjale turystycznym regulacją kontrproduktywną z punktu widzenia dobrostanu mieszkańców – w niedziele nie da się przejechać przez miasto ani w nim zaparkować, bo na dni wolne od porady przypada szczególnie duży napływ gości/turystów
(6) Bezpieczeństwo ruchu drogowego dla wszystkich użytkowników
· Również ten obszar wzbudził emocje i spolaryzował uczestników. Część opowiadała się za ograniczeniem, a nawet zamknięciem ruchu w centrum czy dzielnicy nadmorskiej, uzasadniając to względami bezpieczeństwa (oraz jakości powietrza – dyskusje przebiegały na wskroś obszarów strategicznych), część wskazywała na racje (i ich siłę) lobby turystycznego w Świnoujściu, które takim rozwiązaniom mogłoby być przeciwne; być może pewnym rozwiązaniem, zwłaszcza dla dzielnicy nadmorskiej, byłaby formuła woonerfu
(7) Zarządzanie – budowa struktur metropolitalnych
· Absolutna konieczność porozumienia gmin i wspólnego zarządzania transportem
· Konieczność integracji taryf z perspektywą jednego biletu metropolitalnego, obejmującego dostęp do kolei i transportu autobusowego, a także wszelkich usług okołotransportowych (parkowanie, rower miejski), integracji umożliwiającej stworzenie jednej, efektywnej platformy informacyjnej dla użytkownika, planującej i optymalizującej przejazdy i usługi okołoprzejazdowe (parkingi, rower miejski etc.)
(8) Promocja i edukacja dla publicznego transportu zbiorowego i mobilności aktywnej
· Potrzeba wczesnej edukacji i promowania postaw od najwcześniejszych lat – choćby przedszkolnych, w duchu zrównoważonej mobilności
Ponadto wskazano na niedostateczne uwzględnienie w matrycy obszarów strategicznych dla powstającego SUMP obszaru funkcjonalnego:
· wyzwań związanych z rozwojem turystyki w SOM, co zwłaszcza istotne dla obszarów nadmorskich
· szczególnego statusu Świnoujścia jako silnego atraktora ruchu turystycznego, a zarazem ośrodka usług pomocniczych dla przemysłu i transportowych: miasta portowego, punktu przeładunkowe, gazoportu i jednego z większych z centrów logistyki intermodalnej – pogodzenie tych dwu funkcji to szczególnie wymagające zadanie znalezienia bilansu między konkurencyjnymi celami czy dążeniami również w obszarze mobilności
Data dodania 08 lutego 2023