Nasza jest najwyższa

Nasza jest najwyższa

W trzecią niedzielę sierpnia obchodzony jest Międzynarodowy Dzień Latarnictwa. Najwyższa latarnia morska na polskim wybrzeżu znajduje się w Świnoujściu. Jest nie tylko obiektem nawigacyjnych, ale również… ulubionym miejsce zakochanych.

Choć rozwój techniki przyniósł zmiany w dziedzinie bezpieczeństwa żeglugi, to jednak latarnie nie pozostały jedynie reliktem przeszłości. To najciekawsze obiekty morskiego dziedzictwa kulturowego, jak również atrakcje turystyczne polskiego wybrzeża.

Niedawno świnoujska latarnia morska głosami internautów została wybrana jednym z dwóch najbardziej romantycznych miejsc w województwie zachodniopomorskim. Ranking prowadziły portale onet.pl i sympatia.pl. Ten fakt nie zaskakuje nikogo, kto choć raz był na szczycie tej świnoujskiej budowli. Rozpościerające się z góry widoki zapierają dech w piersiach. Z południa na rozlewiska Starej Świny i Zalew Szczeciński, z zachodu na pobliskie niemieckie kurorty, ze wschodu na międzyzdrojskie klify i oczywiście bezkres Bałtyku na północy oraz wyjście ze świnoujskiego portu.  Oglądane ze szczytu latarni zachody słońca na zawsze pozostają w pamięci.

A teraz trochę danych i historii. Latarnia morska w Świnoujściu jest najwyższą tego typu budowlą nad Bałtykiem, a także jedną z najwyższych na świecie. Jej wysokość sięga blisko 65 metrów, a samo światło wyniesione jest 68 metrów nad poziom morza. Na jej szczyt prowadzi ponad 300 schodów.

Nim ją wybudowano, funkcję znaku świetlnego pełniły mniej zaawansowane technicznie budowle, a nawet ogniska palone na wysokich wydmach Chorzelina – osady, którą założono wokół pierwszego świnoujskiego basenu portowego funkcjonującego do dziś po prawej stronie Świny. Budowę najwyższej w Polsce latarni rozpoczęto w 1854 roku. Aby zapewniała bezpieczne warunki żeglugi, wybrano miejsce jak najbliżej toru wodnego. Fundamenty posadowiono na wbitych w grunt palach, aby zapewnić odpowiednią stabilność całej konstrukcji. Światło latarni rozpalono po raz pierwszy 1 grudnia 1857 roku. Wówczas jeszcze za źródło służyła potężna lampa składająca się z czterech grubych knotów i zasilana olejem rzepakowym. Strumień światła kierunkowała natomiast soczewka Fresnela. W ten sposób światło latarni widziane było z odległości ponad 20 mil morskich.

Wieże latarni osadzono w dwukondygnacyjnym budynku, który pełnił funkcje mieszkalne dla latarników i ich rodzin. Sama wieża miała przekrój ośmiokątny, który okazał się mało trafionym pomysłem. Dodatkowo, jako pokrycia użyto cegły licówki o marnej jakości. W krótkim czasie okazało się, że latarnia szybki niszczeje pod wpływem działania warunków atmosferycznych. Pierwsze prace remontowe przeprowadzono już kilka lat po jej uruchomieniu. Gruntowna przebudowa miała natomiast miejsce w latach 1902-1903. Zmieniono wówczas pokrycie lica budowli i zmieniono jej kształt na cylindryczny. Przez kolejne blisko 100 lat latarnia przetrwała dwie wojny światowe i budowę pobliskiego portu. Wszystko to jednak silnie wpłynęło na jej stan techniczny. Dopiero w 1997 roku przeprowadzono ekspertyzy, które miały być wstępem do kompletnej rewitalizacji. Ostatecznie, po kompletnym remoncie od 2000 roku latarnia morska została udostępniona zwiedzającym.

Info BIK UM Świnoujście/www.latarnia.swinoujscie.pl

Fot.