SPRAWOZDANIE Z PRACY ZESPOŁU DS. WYPRACOWANIA PRAGRAMU NAPRAWCZEGO SP ZOZ SZPITAL MIEJSKI IM. JANA GARDUŁY W ŚWINOUJŚCIU

Podczas ostatniej sesji Rady Miasta Świnoujście Zastępca Prezydenta Miasta Joanna Agatowska przedstawiła sprawozdanie z prac zespołu ds. wypracowania programu naprawczego świnoujskiego szpitala miejskiego. Sam program radni przyjęli większością głosów.Za przyjęciem programu głosowało 19 radnych; 2. Wstrzymało się od głosu.

     Zespół powołany Zarządzeniem nr 334/2012 Prezydenta Miasta Świnoujście z dnia 01 czerwca 2012 r. rozpoczął prace w składzie 32 osoby, w tym: 19 osób – przedstawicieli SP ZOZ, 7 osób – członków Rady Społecznej przy SP ZOZ oraz 6 osób – wskazanych przez Prezydenta Miasta Świnoujście. Przewodniczącą Zespołu została wskazana Joanna Agatowska - Zastępca Prezydenta Miasta Świnoujście.

     Skład Zespołu został ukształtowany w oparciu o założenie  włączenia jak najszerszego gremium osób merytorycznie przygotowanych do oceny sytuacji oraz możliwości wypracowania nowych rozwiązań, które pozwoliłyby na wyprowadzenie Szpitala Miejskiego w Świnoujściu z sytuacji kryzysowej, w jakiej się znalazł.

     Stąd też do zespołu zaproszono reprezentację pracowników, w składzie przez nich zaproponowanym (załoga: pielęgniarki i lekarze - zgłosiła 17 osób) + Dyrektor i Główna Księgowa SP ZOZ. Większościowa reprezentacja pracowników Szpitala gwarantowała włączenie w prace nad Programem Naprawczym wszystkich pracowników poprzez  szeroki  przepływ informacji pomiędzy członkami Zespołu, a pracownikami Szpitala. W składzie Zespołu znalazło się również 7 członków Rady Społecznej SP ZOZ, którzy poprzez członkostwo w tej Radzie posiadają wiedzę o  Szpitalu i jego problemach oraz mają wpływ na opiniowanie strategicznych decyzji związanych z jego funkcjonowaniem. 6 osób wskazanych przez Prezydenta – to radni zgłoszeni przez kluby radnych: PiS, SLD oraz Grupę Morską, Przewodniczący Komisji Zdrowia i Polityki Społecznej Rady Miasta oraz dr Jerzy  Romanowski, były wieloletni dyrektor Szpitala w Świnoujściu.  

    Zadaniem Zespołu było wypracowanie programu naprawczego SP ZOZ Szpital Miejski In. Jana Garduły w Świnoujściu, bazującego na opracowaniu  sporządzonym przez Dyrektora Szpitala pn. „ Aktualna sytuacja i kierunki działań dla Samodzielnego Publicznego Zakładu opieki Zdrowotnej Szpital Miejski im. Jana Garduły w Świnoujściu” – uwzględniającego najkorzystniejszy wariant organizacyjno – ekonomiczny oraz zmierzający do systematycznej poprawy sytuacji finansowej Szpitala z przyjęciem założenia zmniejszenia straty finansowej w latach 2012 – 2015 oraz doprowadzenie do zbilansowania działalności Szpitala w latach następnych.

     Dokument, o którym wyżej mowa przedstawia informacje o makro i mikro otoczeniu Szpitala i analizę aktualnej sytuacji szpitala we wszystkich płaszczyznach jego funkcjonowania. Wskazuje podstawowe czynniki determinujące obecne i przyszłe działania oraz niezbędne,  w ocenie analizującego, do wprowadzenia propozycje zmian na lata 2012 – 2014, które miałyby doprowadzić do poprawy sytuacji finansowej jednostki.

    Prezentacja Dokumentu odbyła się na Seminarium dla radnych Rady Miasta Świnoujście (z udziałem mediów) w dniu 14 kwietnia 2012 r.  Dokument i wynikające z niego wnioski zostały również przedstawione i omówione z pracownikami Szpitala.

    Zespół odbył 9 spotkań, oraz 3 spotkania Dyrekcji Szpitala z pracownikami - przy współudziale Prezydenta Miasta Janusza Żmurkiewcza, Zastępcy Prezydenta Miasta Joanny Agatowskiej oraz Naczelnika Wydziału Zdrowia i Polityki Społecznej  Gabrieli Flis – Niśkiewicz.

 1

     Spotkania z pracownikami Szpitala, które odbywały się z udziałem przedstawicieli podmiotu tworzącego, zorganizowane zostały:

- pierwsze spotkanie odbyło się przed rozpoczęciem prac Zespołu – jego celem było omówienie sytuacji Szpitala (ze szczególnym uwzględnieniem jego trudnej sytuacji finansowej), celu powołania Zespołu oraz  sposobie prowadzenia prac Zespołu.

 Na spotkaniu tym przedstawiono pracownikom prawne warianty funkcjonowania Szpitali, oparte o nową ustawę o działalności leczniczej i poinformowano o konieczności podjęcia działań przez podmiot tworzący w związku z trudną sytuacją w jakiej znalazł się Szpital. Pracownicy (lekarze i pielęgniarki) podjęli decyzję o zaangażowaniu się w prace Zespołu w celu wypracowania Programu Naprawczego dla Szpitala.

- pozostałe dwa spotkania odbyły się po zakończeniu prac Zespołu. Ich celem było zaprezentowanie wypracowanego przez członków Zespołu Programu Naprawczego oraz dyskusja nad propozycjami (wariantami) obniżenia kosztów pracowniczych. Pracownicy wyrazili zgodę na wpisanie do Programu Naprawczego tych założeń.

1. W toku każdego ze spotkań dokonano omówienia funkcjonowania poszczególnych oddziałów, pracowni oraz gabinetów specjalistycznych pod kątem:

 -  wysokości uzyskiwanego kontraktu z NFZ oraz jego wykonywania,

- wymogów formalnych dotyczących funkcjonowania ocenianej komórki organizacyjnej (przelotowości, czasu hospitalizacji, ilości wykonywanych procedur itp.)  z uwzględnieniem  posiadanych zasobów kadrowych,

-  generowanych kosztów i oceny możliwości ich niwelowania,

-  innych problemów występujących w danej komórce organizacyjnej,

- propozycji funkcjonowania, rozwoju oraz kierunki zmian w działalności medycznej, operacyjnej, administracyjno – organizacyjnej i inwestycyjnej.

Spotkania były nagrywane (dyskietki do odsłuchania), a protokoły w wersji papierowej stanowią załączniki do niniejszego sprawozdania.

Poniżej przedstawiona jest tematyka poszczególnych spotkań:

-        spotkanie z dnia 14 czerwca 2012 r. dotyczyło omówienia zadań stojących przez Zespołem, tematem spotkania było również omówienie sytuacji organizacyjno-finansowej Szpitala przez Dyrektor  Szpitala Małgorzatę Szmajdę – protokół nr 1/2012 stanowiący załącznik nr 1 do sprawozdania;

-        spotkanie z dnia  20 czerwca 2012 r. - tematem było omówienie działalności oddziałów internistycznego oraz pediatryczno - neonatologicznego – protokół nr 2/2012 r. Stanowiący załącznik nr 2 do sprawozdania;

-        spotkanie z dnia 29 czerwca 2012 r. - tematem było omówienie działalności oddziałów ginokologiczno-położniczego, chirurgicznego i bloku operacyjnego – protokół nr 3/2012 r. Stanowiący załącznik nr 3 do sprawozdania;

-        spotkanie z dnia 3 lica 2012 r. - tematem było omówienie oddziałów anestezjologii i intensywnej terapii, izby przyjęć, szpitalnego oddziału ratunkowego oraz pracowni rentgenodiagnostyki i tomografii komputerowej – protokół nr 4/2012 stanowiący załącznik nr 4 do sprawozdania;

  2

-        spotkanie z dnia 5 lipca 2012 r. - tematem było omówienie opieki psychiatrycznej i uzależnień – protokół nr 5/2012 stanowiący załącznik nr 5 do sprawozdania;

-        spotkanie z dnia 11 lipca 2012 r. - tematem było omówienie działalności laboratorium – protokół nr 6.2012 stanowiący załącznik nr 6 do sprawozdania;

-        spotkanie z dnia 13 lipca 2012 r. - tematem było omówienie działalności poradni specjalistycznych oraz administracji Szpitala – protokół nr 7 stanowiący załącznik nr 7 do sprawozdania;

-        spotkanie z dnia 18 lipca 2012 r. - tematem było omówienie alternatywnych form działalności szpitala w przypadku braku możliwości wdrożenia działań naprawczych – protokół nr 8 stanowiący załącznik nr 8 do sprawozdania;

-        spotkanie z dnia 6 sierpnia 2012 r. - tematem było posumowanie prac Zespołu oraz omówienie i przyjęcie opracowanego Programu Naprawczego – protokół nr 9 stanowiący załącznik nr 9 do sprawozdania.

2. Z prac Zespołu wyłania się następujący obraz najważniejszych zidentyfikowanych problemów Szpitala:

- utrata płynności finansowej;

- generowanie straty finansowej przekraczającej wysokość odpisu amortyzacyjnego;

- bardzo poważne zagrożenie zaprzestaniem realizowania zadań ustawowych i statutowych;

- nieefektywna organizacja pracy;

- odpływ pacjentów do innych szpitali;

- bardzo duże problemy interpersonalne;

- zbyt niski kontrakt z NFZ (nie uwzględniający np. nad wykonań realizowanych w stosunku do turystów, corocznie spadająca liczba pacjentów);

- zbyt wysokie koszty funkcjonowania szpitala w stosunku do uzyskiwanego przychodu z kontraktu, w ramach którego największą pozycję kosztową stanowią wynagrodzenia i pochodne (ok. 85%);

- tendencja wzrostowa ilości wykorzystywanych leków, materiałów i badań diagnostycznych przy jednocześnie corocznie zmniejszającej się liczbie pacjentów.

Generalne wnioski i założenia Programu Naprawczego wypracowane przez Zespół:

I etap (wdrożenie jak najszybciej):

1. optymalizacja działalności wszystkich komórek organizacyjnych Szpitala z uwzględnieniem ich przychodów i kosztów;
2. systematyczna analiza działania całego Szpitala oraz komórkach organizacyjnych pod kątem wykonywanych zadań i procedur,  generowania kosztów bezpośrednich związanych z gospodarką lekową i materiałową, zwiększenie zakresu odpowiedzialności ekonomicznej i organizacyjnej kierowników komórek organizacyjnych;  
3. zatrzymanie odpływu pacjentów do innych szpitali;
4. podjęcie działań zmierzających do poprawy wizerunku Szpitala wśród mieszkańców;
5. rozszerzenie oferty szpitala na miarę możliwości finansowych,  z uwzględnieniem możliwości finansowania tych usług przez płatnika i podstawowymi potrzebami lokalnej społeczności (np. SOR z TK itp.);

  3

6. zmiana zasad wynagradzania pracowników szpitala oparta przede wszystkim na przychodach z kontraktu z NFZ (docelowo: uzależnienie wynagrodzenia od ilości i rodzaju wykonywanej pracy oraz wyniku ekonomicznego komórki organizacyjnej szpitala tzw. budżetowanie);
7. poprawa organizacji pracy;
8. docelowo dopasowanie zatrudnienia do poziomu niezbędnego do realizacji zadań związanych z wykonywaniem kontraktu i innych działalności;
9. obniżenie kosztów na wszystkich oddziałach poprzez stała analizę:

                  - obłożenia łóżek i czasu pobytu na oddziale,

                  - poziomu zużycia sprzętu jednorazowego i leków,

                  - poziomu, struktury i kosztów zlecanych świadczeń diagnostycznych,

                  - poziomu i struktury zapasów na oddziałach i w magazynach,

10. renegocjacja umów z dostawcami i usługodawcami.
11. przejęcie przez Miasto spłaty zadłużenia wynikającego z zaciągniętych kredytów poręczanych przez podmiot tworzący SP ZOZ.

II etap (w przypadku braku znaczącej poprawy wyników finansowych w roku 2013 w  poniższych komórkach, rozważyć należy wdrożenie od 2014 r.):

1.  zawieszenie działalności, likwidacja lub przekształcenie Oddziału Anastazjologii i Intensywnej Terapii w inną optymalniej wykorzystywaną komórkę organizacyjną zabezpieczającą udzielenie pierwszej pomocy w najtrudniejszych przypadkach, a następnie kierowanie pacjentów do szpitali specjalistycznych;

2.  prowadzenie działalności leczniczej na oddziale chirurgicznym i ginekologiczno – położniczym z wykorzystaniem formuły partnerstwa publiczno – prywatnego lub wydzierżawienie oddziałów (pracownikom szpitala zorganizowanym w spółkę pracowniczą lub podmiotowi zewnętrznemu wyłonionemu w drodze przetargu);

3.  likwidację laboratorium i zastąpienie go outsourcingiem  zabezpieczonym wieloletnią umową.

 

III etap (przy braku efektów wdrożenia etapu I i II):

Przekształcenie SP ZOZ w inną formę organizacyjno – prawną.

            W ramach konieczności obniżania kosztów Szpitala, w których największą składową stanowią koszty pracy wszystkich pracowników Szpitala, zatrudnionych zarówno na umowach o pracę jak i kontraktach cywilno – prawnych doszło do 3 – krotnego spotkania z pielęgniarkami oraz lekarzami oraz  jednego spotkania z pracownikami administracji.

Za generalne założenie przyjęto powrót do wynagrodzeń z grudnia 2009 r. we wszystkich grupach zawodowych, obniżenie dodatku stażowego do 20% (zgodnie z ustawą) oraz wstrzymanie odpisu na ZFŚS.

Preferowanym rozwiązaniem było przejście pielęgniarek na kontrakty cywilno – prawne.  Przy tym wariancie (łącznie we wszystkich grupach zawodowych: + lekarze + administracja)  umożliwiłoby to uzyskanie obniżenia kosztów pracy o 1.219.000 zł. W przypadku braku zgody na zmianę formy zatrudnienia przez pielęgniarki (kontrakty) a zaakceptowanie przez Panie obniżki wynagrodzeń na poziomie grudnia roku 2009 – ogólna obniżka kosztów pracowniczych (łącznie we wszystkich grupach zawodowych) wyniosłaby 902.750 zł.

 4

            Dyrektor Szpitala przedłożyła więc założenia dotyczące propozycji obniżenia tych kosztów poszczególnym korporacjom zawodowym:

Pielęgniarkom:

1 wariant - zakłada przejście na kontrakty 70% pracowników etatowych wg stawki 23 zł/h i pozostawienie pielęgniarek znajdujących się w okresie przedemerytalnym i zatrudnionych w drodze konkursów (pielęgniarki oddziałowe) na umowach o pracę (18 osób) - wynagrodzenia pielęgniarek po przejściu na kontrakty pozostałyby na poziomie zbliżonym do obecnie przez nie posiadanego;

2 wariant - zakłada pozostanie pracowników na umowach o pracę z przyjęciem warunków zmieniających płacę i obniżkę wynagrodzeń o 200,- brutto (podstawa wynagrodzenia + wysługa obniżona do poziomu 20%) dla pielęgniarek odcinkowych oraz o 400,- brutto (podstawa wynagrodzenia + wysługa obniżona do poziomu 20%) dla pielęgniarek oddziałowych. Z uwagi na fakt, że stawki za dyżury nocne i świąteczne uzależnione są od pensji zasadniczej, średnia obniżka wynagrodzeń z uwzględnieniem tych dyżurów wyniosłaby w sumie ok. 400 – 500zł brutto dla pielęgniarki odcinkowej.

        Lekarzom:

              Obniżenie stawek dyżurowych (zwykłych i świątecznych) do poziomu z roku 2009 oraz stawek godzinowych o -5 zł/h.

        Administracji:

            Redukcja etatów, optymalizacja stanowisk kierowniczych i dodatków funkcyjnych. Obniżenie wynagrodzeń do stawek z roku 2009 i zmniejszenie dodatku za wysługę lat do 20%.

           Wypracowane propozycje Programu Naprawczego dla SP ZOZ Szpital Miejski w Świnoujściu zostały poddane ocenie członków Zespołu na ostatnim spotkaniu i zaakceptowany we wszystkich założeniach. Ostateczna decyzja co do jego realizacji zapadnie po przeprowadzeniu Referendum, rozumianego  jako konsultacje społeczne z pracownikami Szpitala, które ma się odbyć w Szpitalu w dniach 8 – 10 sierpnia 2012 r. W Referendum wypowiedzą się wszyscy zainteresowani pracownicy, którzy dokonają wyboru pomiędzy dwoma postawionymi pytaniami:

1.      Czy akceptujesz Program Naprawczy dla SP ZOZ przygotowany przez Zespół ds. Szpitala.

2.      Czy akceptujesz przekształcenie SP ZOZ w inna formę organizacyjno – prawną.

            Wyrażenie woli przez wszystkich pracowników Szpitala do obniżania kosztów osobowych jest jednym z zasadniczych warunków pozytywnego zrealizowania Programu Naprawczego.

Brak realizacji tego elementu spowoduje dalsze powiększanie się deficytu miesięcznego pogłębiającego brak płynności finansowej zakładu do regulowania swoich zobowiązań – co w konsekwencji i niedługim czasie doprowadzi do braku jakichkolwiek środków finansowych pozwalających na dokonywanie zakupów przede wszystkim leków, materiałów i usług – w efekcie do wstrzymania działalności leczniczej.

 5

            Podstawowym i pilnym zadaniem jest doprowadzenie, w możliwie jak najkrótszym czasie, do odzyskania płynności finansowej przez Szpital, co może zostać zrealizowane poprzez równoległe działanie na trzech płaszczyznach:

1.      Przejęcie kredytów  oraz kosztów finansowych z tego tytułu przez samorząd;

2.      Obniżenie kosztów funkcjonowania Szpitala;

3.      Zwiększanie przychodów we wszystkich działalnościach statutowych Szpitala.

            W przypadku braku akceptacji dla powyższych działań ze strony personelu Szpitala, w celu utrzymania działalności leczniczej realizowanej przez Szpital w Świnoujściu na rzecz Mieszkańców i turystów, konieczne jest pilne rozważenie przez podmiot tworzący:

1. Przy przyjęciu założenia utrzymania Szpitala w formie SP ZOZ:

-  podjęcie nowych negocjacji na temat obniżenia kosztów pracowniczych;

- zaakceptowanie i zagwarantowanie finansowania wynagrodzeń pracowników Szpitala na wynegocjowanym poziomie w latach następnych (podpisanie z załogą Porozumienia o braku podwyżek w latach kolejnych – okres do negocjacji);

- znalezienie rozwiązania prawnego dla finansowania bieżącej działalności Szpitala.

- dalsze pokrywanie straty finansowej Szpitala.

2. Przy podjęciu decyzji o zmianie formy organizacyjno – prawnej:

- rozważenie powołania spółki pracowniczej,

- rozważenie wariantu komercjalizacji,

- rozważenie wariantu przekazania zarządzania Szpitalem podmiotowi zewnętrznemu,

Preferowane winny być te rozwiązania, które pozwolą na utrzymanie władztwa nad Szpitalem i zabezpieczą realizowanie wszystkich niezbędnych zadań samorządu w stosunku do potrzeb miasta i mieszkańców.