Wycinki z kronikarskich annałów Świnoujścia cz.13
Kolejny, trzynasty już odcinek zapisów z historii miasta Świnoujście będący wynikiem przeglądania, wybierania , opracowywania, weryfikowania i uzupełniania informacji ujętych w różnych źródłach. Między innymi są to kronikarskie notatki świnoujskiego historyka Andrzeja Wrońskiego, historyka i archiwisty dr Józefa Plucińskiego, informacje archiwalne choćby z zasobów Archiwum Państwowego i innych mniej lub bardziej dostępnych opracowań. Warto się podzielić tymi faktami nieznanymi, zapomnianymi lub też niedostępnymi dla większości mieszkańców. Taka wycinkowa prezentacja zdarzeń i ludzi daje pewną wiedzę i rysuje obraz Świnoujścia na przestrzeni lat. Poniżej nieco wybranych, interesujących jak się wydaje informacji.
Sierpień 1947 r. Zorganizowano stałą przeprawę promową do Karsiborza holownikiem s/s „Władysław IV (do czerwca 1948 r. działała planowo, a później do 1950 r. kursy niesystematyczne).
1953 r. Władze polskie rozpoczęły oczyszczanie pozostałych wraków z Zatoki Pomorskiej . Natomiast wydobywanie wraków na naszych najbliższych akwenach rozpoczęli Rosjanie już w 1946 r. Akcje wydobywcze prowadzili także Polacy m.in. w 1948 r z kanału portowego ekipa ratownicza „Krab” wydobyła frachtowiec „Andros” ze szczątkami 570 osób, które na nim zginęły podczas alianckiego nalotu.
25-28 lipca 1963 r. z kurtuazyjną wizytą w Świnoujściu i PPDiUR „Odra” przebywał patrolowiec brytyjskiej marynarki H.M.S. „Wottan”, współpracujący z rybakami łowiącymi na Morzu Północnym (poprzez ONZ FAO), w szczególności jednostkami świnoujskiej „Odry”.
27 sierpnia 1963 r. o godzinie 14.30 jeszcze bez gości na pokładzie przybił do przystani promowej w Warszowie prom szwedzki „Jens Kofoed”. Armator promu i dyrektor zwierzchniej firmy „Bornholmsfaerger” - Palle Tillisch po powitaniu zaprosił przedstawicieli polskiej administracji szczebla rządowego i powiatowego do zwiedzania statku. Na konferencji prasowej Tillisch poinformował, że nie jest to rejs inaugurujący eksploatację promu na tej linii, lecz próbny rejs techniczny.
19 kwietnia 1964 r. podczas otwarcia sezonu piłkarskiego meczem o mistrzostwo A-klasy pomiędzy WKS „Flota” a „Arkonią” Szczecin po raz pierwszy publicznie przygrywała własna etatowa orkiestra Marynarki Wojennej.
Maj 1965 r. W celu usprawnienia komunikacji w Świnoujściu wycięto drzewa i poszerzono ul. Boh. Stalingradu (obecnie ul. Piłsudskiego) pomiędzy przecznicami od ul. Piastowskiej do ul. Hołdu Pruskiego.
24 lutego 1970 r. w Świnoujściu zorganizował się Branżowy Ośrodek Lecznictwa Uzdrowiskowego (BOLU) w celu całorocznego wykorzystania domów wczasowych. Prace przygotowawcze trwały od czerwca 1968 r. Na dzień 1 stycznia tego roku spośród 14 gestorów bazy - członków BOLU 13 prowadziło już posezonową działalność, w tym 5 nawet od połowy lat 60-tych.
Przełom 1970/71 r. Przy czterech pierwszych świnoujskich wieżowcach otwarto 4 nowe pawilony handlowe. Powstał pawilon obuwniczy Miejskiego Handlu Detalicznego (MHD), odzieżowy MHD, ogólnospożywczy WSS i gospodarstwa domowego ELDOM-u.
8 stycznia 1971 r. Prezydium Rządu podjęło decyzję o budowie do czerwca 1972 r. chłodni rybnej w Świnoujściu o możliwości jednorazowego składowania 11.000 ton surowca
19 sierpnia 1972 r. zawinął z Hamburga do Świnoujścia pierwszy statek pasażerski bandery Republiki Federalnej Niemiec (RFN) - m/s „Europa” (21.514 BRT). Na pokładzie było 582 pasażerów z RFN, Holandii, USA, Szwajcarii, Francji, a nawet z Peru. Turyści zwiedzili Szczecin i Międzyzdroje.
31 grudnia 1973 r. Prezydium MRN w Świnoujściu zakończyło swoją działalność. Rozdzielono organy przedstawicielskie od administracyjnych. Utworzono w nowej formule MRN i Urząd Miejski.
Czerwiec 1974 r. Odnotowano wyjątkowo złe połowy węgorzy w Zalewie Szczecińskim. Rybacy „CERTY” odłowili zaledwie ok. 50 ton tej ryby (w poprzednim roku 100 ton). U węgorzy stwierdzono poważne zmiany chorobowe uniemożliwiające jego konsumpcję, co wskazuje na znaczne zatrucie wód Bałtyku i Zalewu Szczecińskiego
22 maj 1975 r. Na stadionie KS „Flota” rozegrany został pierwszoligowy mecz pomiędzy „Pogonią” Szczecin , a ŁKS Łódź. Zakończył się wynikiem 1 : 1. Fatalnie znów popisali się szczecińscy kibice. Za ich naganne zachowywania na stadionie „Pogoń” została już wcześniej pozbawiona na pewien czas prawa organizacji meczów. Teraz kibice szczecińscy dali też negatywnie znać o sobie przed tym meczem i w jego trakcie. Interweniowała milicja studząc temperamenty szczecinian. W czasie meczu została rzucona butelka. Dzięki pomocy publiczności sprawca został ujęty i jeszcze przed końcem meczu stanął przed Kolegium ds. wykroczeń. Rzut butelką kosztował go 5 tys. zł.
16 maja 1976 r. PŻM odkupiła od norweskiego armatora dwa budowane w Japonii statki o nośności 64,4 tyś DWT przystosowane do przewozu, węgla, rudy, fosforytów i zboża. Pierwszy otrzymał imię m/s „Huta Lenina” i wpłynął do Świnoujścia 16 maja po ładunek węgla dla odbiorców francuskich, a później uda się do Brazylii po rudę. Statek wzbudził duże zainteresowanie nowatorskimi rozwiązaniami z uwagi na unikalne urządzenia przeciwkolizyjne i nawigację satelitarną oraz 29 jednoosobowych kajut dla załogi, basen kąpielowy, pokój wypoczynkowy i inne wysokiej klasy urządzenia socjalne.
Grudzień 1977 r. Przekazano użytkownikom pierwszy „Leningrad”. Mieszkania w liczbie 180 przypadły w udziale SM „Słowianin” oraz osobom według rozdzielnika opracowanego przez „Odrę” i inne instytucje posiadające prawo do dysponowania nimi. Oddanie do użytku następowało w takiej sytuacji żeby się tylko zmieścić w planie. W konsekwencji brak w nim ciepłej wody, a liczba usterek w każdym mieszkaniu jest ogromna.
Podpisy pod zdjęcia :
1. Wrak w Kanale Piastowskim – foto ze zbiorów Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego.
2. Trzygław – Zakład Przyrodoleczniczy – Foto Reflex (ze zbiorów Waldemara Małkiewicza)
3. Świnoujskie łodzie rybackie – Foto ze zbiorów Miejskiego Domu Kultury
4. Leningrad – Foto ze zbiorów Miejskiego Domu Kultury
Krzysztof Nowak
Kronikarz miejski
Data dodania 06 października 2025